Το άγαλμα που είναι γνωστό ως του «Καθήμενου Πολεμιστή του 1821», κατασκευασμένο το 1925 από τον γλύπτη Κ. Δημητριάδη (1881-1943) αποτελούσε τμήμα μιας ευρύτερης γλυπτικής σύνθεσης για το Μνημείο της Απελευθέρωσης του 1821 στη Μονή Αγίας Λαύρας. Το μνημείο αυτό ωστόσο δεν ολοκληρώθηκε και το άγαλμα αυτό αποθηκεύτηκε στις αποθήκες του Δημόσιου Καπνοκοπτηρίου στην Αθήνα. Με ενέργειες του δημάρχου Πατρέων Κ. Γκολφινόπουλου και του Υφυπουργού-Περιφερειακού Διοικητή Αττικής και Νήσων Κ. Παπαδόπουλου, το άγαλμα μαζί με το πρόπλασμά του παραδόθηκαν από την Εθνική Πινακοθήκη στο Δήμο Πάτρας, «χρησιδανείω εσαεί» (Πηγή 2). Τοποθετήθηκε από το συνεργείο Στεφ. Ι. Αρμακόλα στην πλατεία Ι. Παπαδιαμαντόπουλου (πρώην πλατεία Ομονοίας) στις 16.9.1971, στα πλαίσια του εορτασμού των 150 χρόνων από την έναρξη της επανάστασης. Μια εβδομάδα μετά την τοποθέτησή του, ο γλύπτης Θ. Βασιλείου, μαθητής του Κ. Δημητριάδη προχώρησε σε εργασίες συντήρησης του αγάλματος (Πηγή 3, 4, 5, 7).
|
ΑΚΡΙΒΗΣ ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ [ΠΕΡΙΟΧΗ] Πλατεία Ι. Παπαδιαμαντόπουλου. Πάτρα
|
Το ολόγλυφο άγαλμα του Δημητριάδη, διαστάσεων 2.20*1.40*1.10 μ. είναι κατασκευασμένο από πεντελικό μάρμαρο και είναι τοποθετημένο σε γκρίζο -από φύλλα μαρμάρου- βάθρο, ύψους 1.32 μ. και σε χαμηλό υπόβαθρο όμοιου υλικού (Πηγή 1). Το άγαλμα παριστάνει τον πολεμιστή του 1821 που φυλάει καραούλι. Ο κορμός του αγάλματος έχει πλαστεί με έντονη κλίση προς τα εμπρός και λίγο δεξιά. Ρεαλιστικό έργο, με ένταση και επιβλητικότητα, χωρίς όμως να διακρίνεται για εσωτερική δραματική αγωνία (Πηγή 1).
ΕΝΕΠΙΓΡΑΦΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΜΝΗΜΕΙΟΥ
|
|
(στο κέντρο του βάθρου) ΠΟΛΕΜΙΣΤΗΣ ΤΟΥ 1821 ΕΡΓΟΝ Κ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ/
(στην ανατολική πλευρά του βάθρου, κάτω αριστερά) ΕΠΙ ΔΗΜΑΡΧΟΥ Κ. ΓΚΟΛΦΙΝΟΠΟΥΛΟΥ
ΑΡΧΕΙΑΚΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
|
|
Πληροφοριακά στοιχεία αρχειακών φωτογραφιών μνημείου
Εικόνα 1:
πηγή: Ημερήσιος Κήρυξ Πατρών, αρ. φ. 608, 17-9-1971
Εικόνα 2:
Πηγή: Η Ημέρα των Πατρών, αρ. φ. 6186, 17-9-1971
ΛΟΙΠΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Λίγες εβδομάδες μετά την τοποθέτηση του αγάλματος στην Πάτρα, η εφ. Φωνή των Καλαβρύτων αντέδρασε στην, όπως υποστήριξε «απαγωγή» του, καθώς το άγαλμα ανήκει στην Επιτροπή Ανεγέρσεως του Πανελληνίου Ηρώου στα Καλάβρυτα και το κόστος της φιλοτέχνησής του έχει ήδη καλυφθεί από εράνους των Καλαβρυτινών. Εφόσον όμως το άγαλμα δεν γίνεται να μετακινηθεί πλέον από τη νέα του θέση, προτείνεται η συμβολή του Δήμου Πατρέων με ανάλογο ποσό για την κατασκευή μνημείου στα Καλάβρυτα με θέμα την αναπαράσταση της ορκωμοσίας του 1821 (Πηγή 6).
ΑΡΧΕΙΑΚΕΣ ΠΗΓΕΣ / ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Σήματα σεβασμού και μνήμης εν Πάτραις, Ε. Γεωργάτου – Κωνσταντινάκου (επιμ.), Πειραματικό Γυμνάσιο Πάτρας, Πάτρα 2002, σ. 53-54.
2. Πρακτικά Δημοτικού Συμβουλίου: 621_17-9-1971
3. «Έργον διεθνώς γνωστού γλύπτου. “Ο καθήμενος πολεμιστής του 21”, Πελοπόννησος, αρ. φ. 8161, 17-9-1971, σ. 7.
4. «Ευρίσκετο εις το… Καπνοκοπτήριον. Ο “καθήμενος πολεμιστής” εις την πλατείαν Ομονοίας», Νεολόγος Πατρών, αρ. φ. 28243, 17-9-1971.
5. «Ο καθήμενος πολεμιστής του 1821 έργον του Κ. Δημητριάδη. Ετοποθετήθη χθες εις την πλατείαν Ομονοίας άγαλμα εξαιρετικής τέχνης», Ημερήσιος Κήρυξ Πατρών, αρ. φ. 608, 17-9-1971.
6. «Ο καθήμενος πολεμιστής της πλατείας Ομονοίας. Ο κ. Δήμαρχος “κατηγορείται” ότι “απήγαγεν” άγαλμα… Καλαβρυτινών», Ημερήσιος Κήρυξ Πατρών, αρ. φ. 629, 12-10-1971.
7. «Ο “καθήμενος πολεμιστής” στην πλατεία Ομονοίας. Άγαλμα του Κώστα Δημητριάδη.», Η Ημέρα των Πατρών, αρ. φ. 6186, 17-9-1971.
ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ
end faq