Την πρωτοβουλία για την ανέγερση της προτομής του Ιωάννη Παπαδιαμαντόπουλου την είχε ο δήμαρχος Πατρών, Κ. Γκολφινόπουλος. Η προτομή φιλοτεχνημένη - μετά από παραγγελία - στον Αθηναίο γλύπτη Θεόδωρο Βασιλείου ήταν έτοιμη τον Μάιο του 1971 (Πηγή 2) και τοποθετήθηκε στην πλατεία Φιλικών της Άνω Πόλης – πλησίον της οικίας του αγωνιστή (Πηγή 3). Τα αποκαλυπτήρια της προτομής έγιναν στις 17.10.1871, στα πλαίσια του εορτασμού της 150ετηρίδας της Εθνικής Παλιγγενεσίας, με παρουσία επισήμων και του Ιωάννη Παπαδιαμαντόπουλου, απογόνου του αγωνιστή (Πηγές 4, 5, 6, 7, 8).
Η προτομή από ορείχαλκο, διαστάσεων 0.95 Χ 0.65 Χ 0.42 είναι τοποθετημένη σε μαρμάρινο βάθρο, διαστάσεων 1.60*0.70*0.66 (Πηγή 1). Ο Παπαδιαμαντόπουλος παριστάνεται μετωπικά σε ώριμη ηλικία, με εντυπωσιακό ψηλό καπέλο και δασύτριχο μουστάκι πυκνό στο κέντρο, κάτω από τη μύτη και μυτερό στις άκρες. Φέρει κάπα φοδραρισμένη με γούνα - χειμερινή περιποιημένη ενδυμασία των προκρίτων της εποχής - ανοιχτή μπροστά στο στήθος για να διακρίνεται το στολισμένο πουκάμισο.
|
ΑΚΡΙΒΗΣ ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ [ΠΕΡΙΟΧΗ] Πλατεία Φιλικών, Άνω πόλη. Πάτρα
|
ΕΝΕΠΙΓΡΑΦΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΜΝΗΜΕΙΟΥ
|
|
(στην πρόσοψη του βάθρου) ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ/ 1764-1826
(στην κάτω αριστερή πλαϊνή όψη της προτομής) Θ. Ι. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
ΑΡΧΕΙΑΚΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
|
|
Πληροφοριακά στοιχεία αρχειακών φωτογραφιών μνημείου
Εικόνα 1:
Από τα αποκαλυπτήρια της προτομής, 17-10-1971
Λεζάντα: «Το απόγευμα της Κυριακής ο δήμαρχος Πατρέων κ. Κωνστ. Γκολφινόπουλος απεκάλυψεν, εν επισήμω τελετή, εις την πλατείαν Φιλικών (πρώην Ταμπαχάνων) την επιβλητικήν προτομήν του Φιλικού και αγωνιστού της Παλιγγενεσίας μας Ιωάννου Παπαδιαμαντοπούλου. Επικαίρως ομίλησε, με παραστατικότητα, ο φιλόλογος καθηγητής κ. Δημ. Ν. Παπαθανασόπουλος»
Πηγή: Πελοπόννησος, αρ. φ. 8188, 19-10-1971, σ. 6.
Εικόνα 2:
«Στιγμιότυπον από την προχθεσινήν επιβλητικήν τελετήν των αποκαλυπτηρίων της προτομής του Ιωάννου Παπαδιαμαντοπούλου»
Πηγή: Ημερήσιος Κήρυξ Πατρών, αρ. φ. 635, 19-10-1971, σ. 4.
Εικόνα 3:
«Η αποκαλυφθείσα προτομή του Ι. Παπαδιαμαντοπούλου»
Πηγή: Νεολόγος Πατρών, αρ. φ. 28270, 19-10-1971.
ΛΟΙΠΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Ο Τύπος της εποχής υπερθεματίζει την, έστω και καθυστερημένη, πρωτοβουλία – 145 χρόνια μετά το θάνατό του - ανέγερσης της προτομής του Παπαδιαμαντόπουλου, υποστηρίζοντας την εκπλήρωση του ιστορικού καθήκοντος της πόλης με την οποία συνδέθηκε ο αγωνιστής. Η υπενθύμιση του καθήκοντος του δήμου Πατρών γινόταν σε παραλληλισμό με τις αναφορές στην οικονομική εισφορά του δήμου για την ανέγερση της προτομής του ήρωα στον Κήπο των Ηρώων στο Μεσολόγγι, ενώ μέσα στην πόλη της Πάτρας υπήρχε μόνο η προτομή του εγγονού του, Ιωάννη Παπαδιαμαντόπουλου Ελληνογάλλου ποιητή γνωστού με το ψευδώνυμο Ζαν Μωρεάς, στη λεωφόρο Όθωνος-Αμαλίας (Πηγή 2). Ενστάσεις υπήρχαν ωστόσο ως προς την τοποθέτηση της προτομής, καθώς η μικρή και περιφερειακή πλατεία των Φιλικών δεν θεωρήθηκε κατάλληλος τόπος (Πηγή 3). Πιθανότατα στην απόφαση της τοποθεσίας της προτομής συνέβαλε και το γεγονός ότι στην ομώνυμη πλατεία Παπαδιαμαντόπουλου, δύο μήνες πριν, στις 17.9.1971, είχε ανεγερθεί το άγαλμα του Πολεμιστή του 1821.
ΑΡΧΕΙΑΚΕΣ ΠΗΓΕΣ / ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Σήματα σεβασμού και μνήμης εν Πάτραις, Ε. Γεωργάτου – Κωνσταντινάκου (επιμ.), Πειραματικό Γυμνάσιο Πάτρας, Πάτρα 2002, σ. 57
2. «Αι Πάτραι θα τιμήσουν τον Ι. Παπαδιαμαντόπουλον. Κατόπιν πρωτοβουλίας του κ. Δημάρχου. Είναι έτοιμη η προτομή του», Νεολόγος Πατρών, αρ. φ. 28129, 8-5-1971.
3. «Αι Πάτραι θα τιμήσουν αύριον τον εθνικόν ήρωα Ιωαν. Παπαδιαμαντόπουλον», Νεολόγος Πατρών, αρ. φ. 28268, 16-10-1971.
4. «Αι Πάτραι τιμούν σήμερον την 5μ.μ. τον έξοχον ήρωα του 1821 Ιωάννην Παπαδιαμαντόπουλον», Νεολόγος Πατρών, αρ. φ. 28269, 17-10-1971, σ. 1, 8.
5. «Απεκαλύφθη η προτομή Ιωαν. Παπαδιαμαντοπούλου. Σεμνή και επιβλητική τελετή χθες. Παρουσία των αρχών και πλήθους κόσμου», Εθνικός Κήρυξ Πατρών, αρ. φ. 2324, 18-10-1971.
6. «Απεκαλύφθη προχθες η προτομή του Ιωάννου Παπαδιαμαντόπουλου. Από τον Δήμαρχον κ. Κ. Γκολφινόπουλον», Νεολόγος Πατρών, αρ. φ. 28270, 19-10-1971.
7. «Εγένοντο τα αποκαλυπτήρια της προτομής Ι. Παπαδιαμαντοπούλου. Παρουσία των αρχών και πλήθους κόσμου», Ημερήσιος Κήρυξ Πατρών, αρ. φ. 635, 19-10-1971, σ. 4.
8. «Η προτομή Ιωάννου Παπαδιαμαντόπουλου», Πελοπόννησος, αρ. φ. 8188, 19-10-1971, σ. 6.
ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ
end faq